İqtisadiyyat ve dunya iqtisadiyyatcilari → Hiroskop
Hiroskop (yunanca γυρο "fırlanmaq" və σκοπεω "baxmaq" sözlərindəndir) ətalət koordinat sisteminə əsasən orientasiya bucağını dəyişmə qabiliyyətinə malik qurğudur. Hiroskopun ən sadə forması uşaqlar üçün oyuncaq olan fırfıradır.
Onların növləri sərbəstlik dərəcəsindən asılı olaraq 2 və 3 dərəcəliyə bölünürlər. Bundan əlavə hiroskoplar bölünürlər:
Mexaniki və
Optik
İşləmə prinsipinə görə olurlar:
Bucaq sürətini ölçən vericilər,
Istiqamət göstəriciləri.
[redaktə]
Xassələri
Hərəkətdə olan hiroskopa əgər xarici qüvvə təsir edərsə onda, o öz istiqamətini bu qüvvəyə uyğun deyil ona perpendikulyar istiqamətdə dəyişir. Nəticədə hiroskop təsir edən momentin oxuna perpendikulyar olan, belə adlanan ölçü oxu istiqamətində fırlanır. Bu xassə koriolis qüvvəsinin yaranması ilı bağlıdır.
Fırlanan hissələrin hiroskopik effekti materiyanın ətalətliyinə əsaslanır.
Hiroskopun hərəkətinin sadə formada tənliyi belədir:
,
burada Ardı »