Axtardığın haqqında - Hər gün yeni məlumat öyrən
A h ş e r i – Fars dilindəki hşaya – "hökmranlıq" ("şah" sözü də buradandır) sözü ilə əlaqələndirilmişdir. Türkcə akiş – bir yerə yığış, dəstə, toplantı və ər – kişi, igid, döyüşçü sözlərindəndir. Axşeri – dəstənin əri yaxud igid dəstə başçısı mənasını verir. Və ya şemercə akeş – onun ucbatından, onun xatirinə və ərə – qul sözlərindəndir. Teofor adlardan olmaqla (Allahın) xatirinə qul mənasındadır. Ardı »
Hacılar oymağının nümayəndələrindən bir çoxları Qizılbaşlar dövlətində önəmli rol oynamışlar. Bu oymağın adlı-sanlı oğullarından biri Keçəl Şahverdi bəydir. I Şah İsmayıl Səfəvinin hakimiyyəti dönəmində Astrabadın valisi olmuşdu. O, türkmənlərin Oxlu tayfası tərəfindən öldürülmüşdü.
Şahverdi bəyin İlyas bəy adlı oğlu vardı.
İlyas bəyi I Şah İsmayıl zarafatla "Keçəl bəy" adlandırırdı. 1502-ci ildə Fars əyaləti Ağqoyunlu dövlətindən qoparıldıqdan sonra şah buranı İlyas bəyə verdi və onu vali təyin etdi. Əyalətin Cöhrəm mahalı həmişəlik onun övladlarına mülk verildi.
İlyas bəy şah tərəfindən 1505-ci ildə öldürüldü.
İlyas bəyin İbrahim bəy adlı oğlu vardı. O, I Şah Təhmasibdən öncə sultan, sonra xan ünvanı almışdı. Ardı »
Həyatı[redaktə]
Sultan Baysunqur bəy mükəmməl saray təhsili görmüşdü. Atasının vəfatından sonra Sufi Xəlil bəy və Mosullu oymağı əmirlərinin dəstəyi ilə taxt-taca yiyələndi. Sufi Xəlil bəy Mosullu rəqiblərə aman vеrmədən bir-bir aradan götürürdü. Çox kеçmədən özü Sülеyman bəy Pörnək tərəfindən öldürüldü. İbə sultan Bayandur Sultan Baysunqur bəyin tərəfdarlarına qarşı vuruşmağa başladı. 1492-ci ildə Əlincə qalasında tutuqlu olan Rüstəm mirzəni azad еtdi. Qorxuya düşən sultan Baysunqur bəy Şirvana babasının yanına, Sülеyman bəy isə Diyarbəkrə qaçdı.
Sultan Baysunqur bəyin ən böyük rəqibi Rüstəm mirzə idi.
Sultan Əbülfəth Baysunqur bəy 5 iyun 1492-ci ildə öldürüldü. Ardı »
Həyatı[redaktə]
Zülqədər Tatılı oymağının məşhur əmirlərindən biri Şahrux bəy Tatıoğludur. Şahrux bəy şahdan öncə sultan, sonra xan ünvanı almışdı.
1578-ci ildə II Şah Ismayıl öləndən sonra məmləkəti müvəqqəti idarə etmək üçün "ağsaqqalar şurası" yarandı. Şuraya Zülqədər elindən möhrdar Şahrux xəlifə, Ustaclı elindən Pirə Məhəmməd xan Çavuşlu, Türkman elindən Əmir xan Mosullu, Şamlı elindən Sultan Hüseyn xan Bəydili, Təkəli elindən Müseyib xan Şərəfəddinli, Avşar elindən Məhəmmədqulu xan Araşlı daxil idi.
1580-ci ildə Osmanlı sultanının göstərişi ilə Krım tatarları da Azərbaycana soxuldular. Möhrdar Şahrux xan Zülqədər qızılbaş əmirləri ilə birgə onlara qarşı döyüşə başladı. Şirvan tatarlardan təmizləndi.
Bəylərbəyi Araz xan Rumlu osmanlılara qarşı döyüşdə öldürülmüşdü. Yeni bəylərbəyi Ardı »
Həyatı[redaktə]
Qafqaz mücahidləri, beynəlmilçilərlə birlikdə Mirzə Nurulla xan Yekaninin və Qoçəli xanın başçılıq etdikləri mücahidlər Ələmdardan hərəkat edərək noyabrın 21-də Xoyun şimalında yerləşən Evoğlu kəndində toplandılar. Mücahidlərə qarşı göndərilmiş Maku qoşun hissələri bu kəndə yaxın olan Bilvar kəndində yerləşib mücahid dəstələrinin Xoya hərəkət etməsinə imkan verməli idilər. Lakin onlar mücahid dəstələrinin Xoya hücumunun qarşısını ala bilmədilər.
1908-ci il noyabrın ikinci yarısında Hacı Pişnamaz başda olmaqla Salmas mücahidlərinin Maku qoşun hissələrinə qarşı müvəfəqiyyətli hücumlardan istifadə edən Nurulla xanın və Qoçəli xanın hissələri Bilvarda yerləşən makululara zərbə endirdilər, bununla da Xoya gedən yol açıldı. Elə bu vaxt bu Heydər Əmoğlu başda olmaqla Xoyda üsyan baş Ardı »
Kəbirli elindən xeyli şairlər və yazıçılar çıxıb. Şairlərdən Qazı Mirzə Əli bəy mirzə Haqverdi bəy oğlu (?-1840), Qazı Mirzə Əbülqasım bəy Mirzə Əli bəy oğlu (1803-?), Mirzə Haqverdi bəy Mirzə Əli bəy oğlu Səfa (1805-1881), Abbas bəy Həsən bəy oğlu Pərioğlu (1830-1886), Ismayıl bəy Mirzə Allahqulu bəy oğlu Darğa (1840-1891), Həsən bəy Alı yüzbaşı oğlu (1841-1904), yazıçılardan Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev (1870-1934), İskəndər Novruzlu (1917-1958,) Süleyman Sani Axundov (1875-1939) və başqalarını göstərmək olar. Kəbirli eli bir çox şöhrətli oğulları ilə ünlüdür. Birər-birər sadalamağa yazımızın həcmi imkan vermir. Ardı »
Səfiqulu xan Şamlı, şair, II Şah Abbas Manuçöhr xanı 1662-ci ildə Qəndəhar hakimiliyindən azad edib onu təyin etdi. 1680-ci ildə Herat hakimi oldu.
Məhəmmədqulu bəy Şamlı, şair, Səlim təxəllüslü.
Əliqulu bəy Şamlı, şair, Ənisi təxəllüslü.
Molla Mühibbi Şamlı, şair.
Kirami Şamlı, şair,
Lütfəli bəy Azər, şair, Bəydili
İshaq bəy Üzri, şair, Bəydili, (?-1771)
Hüseynəli bəy Şərər
Mürtəzaqulu xan Zəfər-Həsən xanın oğlu
Vəliməhəmməd xan Məsrur
Cəfər bəy Bəydili
Əmini Bəydili
Qərari Bəydili
Səbahi Bəydili
Əzra Bəydili
Qərari Bəydili
Hüsami Qaragözlü, şair.
Həyati Qaragözlü, şair. Ardı »
Yaranmış vəziyyətdən çıxmaq üçün 1449-cu il oktyabrın 24-də oğlu Əbdüllətifin xeyrinə hakimiyyətdən əl çəkərək Hacı Xorasanla Məkkə ziyarətinə yola düşür. Lakin o heç Səmərqənd vilayətindən çıxa bilmir. Şeyxlərin fitfasıyla çağırılan divanda onu zalımlıqda, ədalətsizlikdə suçlayıb ölüm hökmü kəsir.
Məkkə ziyarətinə yola düşən Uluq bəyə çapar Səmərqəndə yaxın kəndlərin birində yetişir. Bildirir ki, xanın yeni əmri olmadan heç, yerə getməməlidi. Çapardan sonra bir neçə il əvvəl Uluq bəyin əmrilə atası edam edilmiş Sulduzlar nəslindən olan Abbas gəlir. O, bildirir ki, Uluq bəy islam ehkamlarından uzaqlaşmaqda suçlanaraq ölüm hökmünə məhkum edilib. Abbasın xidmətçiləri Uluq bəyin əl-qolunu bağlayaraq arxın kənarına gətirir və diz çökdürürlər. Abbas Ardı »